1. Đặc điểm, cấu tạo và thành phần dinh dưỡng của trứng
Đặc điểm của trứng
Trứng (hay hột gà, hột vịt,…) là nguồn thực phẩm cung cấp protein và dinh dưỡng cho con người. Trứng có hình bầu dục, một đầu hơi to và một đầu thì hơi nhỏ. Các loại trứng phổ biến hiện nay là trứng gà, trừng vịt và trứng cút.
Cấu tạo của trứng
Trứng có cấu tạo khá đơn giản, gồm có 4 bộ phận: vỏ trứng, màng vỏ, lòng trắng và lòng đỏ. Cụ thể với trứng gà thì:
- Lòng trắng: Chiếm khoảng 55,8% khối lượng quả trứng.
- Lòng đỏ: Chiếm khoảng 31,9% khối lượng quả trứng.
- Vỏ trứng: Chiếm khoảng 11,9% khối lượng quả trứng.
- Màng vỏ: Chiếm khoảng 0,4% khối lượng quả trứng.
Thành phần dinh dưỡng
Trứng cung cấp rất nhiều chất dinh dưỡng quan trọng, nhất là chất đạm (protein), chất béo và carbohydrate. Ngoài ra, trứng còn cung cấp các nguồn quan trọng khác như axit folic, biotin, vitamin A, E, K, B2, B12 và sắt.
Trung bình cứ quả trứng gà khoảng 100g chứa các dưỡng chất và năng lượng như sau:
| Kcal | Nước (g) | Protein (g) | Chất béo (g) | Carbohydrate (g) | Cholesterol (g) | |
| Quả trứng | 155 | 74,7 | 12,5 | 11,4 | 0,7 | 396 |
| Lòng đỏ | 153 | 50,0 | 16,1 | 31,9 | 0,3 | 1260 |
| Lòng trắng | 47 | 87,3 | 11,1 | 0,03 | 0,7 |
Ngoài ra, trứng còn được xem là nguồn cung cấp chất béo Lecithin – có tác dụng điều hòa, ngăn ngừa, thúc đẩy quá trình phân tách cholesterol và bài xuất các thành phần thu được ra khỏi cơ thể. Dù trong trứng có chứa lượng cholesterol nhất định, nhưng khi ăn vào cơ thể thì vẫn không làm tăng cholesterol có trong máu vì nó có tác dụng ngược lại là giảm việc sản xuất cholesterol của cơ thể.
Xem thêm: Dinh dưỡng của trứng gà, ăn bao nhiêu quả trứng trong tuần là đủ?
Tại sao trứng gà có đầu to đầu nhỏ?
Hai đầu của quả trứng không cân bằng là do trong quá trình hình thành, một đầu của trứng chịu phải sự tác động của ống dẫn trứng dồn ép từng đoạn để đi ra ngoài. Đầu này bị dồn ép khiến lòng trắng và màng vỏ bị di chuyển liên tục sang trái – phải, vì thế đầu trứng này phình to, sau khi vỏ hình thành thì bị cố định lại.
Đầu còn lại do hướng xuống đoạn dưới của ông dẫn trứng, vừa đi vừa chèn vào ống dẫn trứng, khiến ống này mở rộng giúp trứng dễ di chuyển xuống tử cung. Chính lực dồn liên tục của ống dẫn trứng đã làm cho phần đầu trứng đó bị thu nhỏ, trong khi phần đầu trứng bên kia được phình to ra.
2. Cách chọn trứng gà tươi sạch
Sau khi hiểu được giá trị dinh dưỡng của quả trứng, Điện máy XANH sẽ hướng dẫn thêm cho bạn về cách chọn trứng gà (cũng như trứng vịt) tươi sạch qua một số mẹo sau đây:
Quan sát vỏ trứng
Đối với trứng gà công nghiệp, bạn dễ dàng quan sát vỏ trứng hơn. Vì trứng gà tươi, bên ngoài thường có vỏ màu nâu sẫm, đều màu, không xuất hiện vết nứt và không có đốm đen. Trong khi quả trứng gà để lâu thì phần vỏ quả có màu nhợt nhạt và đốm đen xuất hiện nhiều hơn.
Tuy nhiên, với trứng gà vườn thì bạn không thể áp dụng việc quan sát vỏ trứng để biết được trứng có tươi hay không? Vì hầu như vỏ của trứng gà vườn đều có màu nhợt nhạt, thậm chí hơi trắng mà lại ăn rất ngon.
Dùng cảm giác khi sờ vào quả trứng
Bạn có thể dùng tay để sờ lên bề mặt vỏ trứng, nếu bề mặt sần sùi, hơi nhám thì là trứng gà tươi, còn bề mặt láng mịn thì quả trứng đã để khá lâu rồi. Vì khi gà vừa mới đẻ trứng, những lỗ nhỏ trên bề mặt quả trứng chưa khép lại nên bạn sẽ cảm thấy nhám hơn.
Soi trứng dưới ánh sáng
Đưa trứng lên soi dưới bóng đèn, hoặc cuộn tờ báo lại rồi soi trứng dưới ánh mặt trời, bạn sẽ thấy có buồng khí nhỏ, phần lòng đỏ tròn, dường như không di động và nằm cân bằng ở giữa quả trứng, có màu cam hoặc hồng nhạt, còn lòng trắng thì trong suốt thì đó là trứng gà mới.
Trái lại, nếu bạn thấy buồng khí lớn, lòng đỏ có màu đỏ và nổi vâ thì là trứng gà cũ.
Lắc nhẹ quả trứng
Ngoài ra, bạn có thể cầm quả trứng lên rồi lắc nhẹ gần sát mép tai để lắng nghe. Nếu có tiếng động thì quả trứng đó để lâu ngày, tiếng động càng lớn (trứng bên trong di chuyển) thì trứng có thể đã bị hư hoặc quả trứng mà gà đang ấp dở. Trái lại không có tiếng động là trứng gà tươi.
3. Trứng làm món gì ngon và cách bảo quản trứng
Để giữ được chất dinh dưỡng vốn có của trứng, bạn có thể sử dụng một số mẹo bảo quản mà Điện máy XANH gợi ý ngay dưới đây:
Trứng làm món gì ngon?
Về cách sử dụng trứng, rất đơn giản. Trứng mua trước dùng trước, trứng mua sau dùng sau. Và trứng có giá trị dinh dưỡng cao nên rất được ưa chuộng dùng trong thực đơn mỗi ngày để làm món ăn và đồ uống.
Bạn có thể dùng trứng để làm ốp la ăn với bánh mì, trứng kho thịt, trứng chiên thịt,… và làm bánh, thậm chí một số loại đồ uống có trứng như cà phê trứng, cocktail,….
Cách bảo quản trứng
Nếu có tủ lạnh, thì:
- Dùng giấy mềm lau sạch trứng, rồi bọc bằng giấy báo đặt vào ngăn mát tủ lạnh.
- Hoặc, dùng giấy mềm lau sạch trứng, cho vào túi ni-long rồi đặt trên ngăn đá tủ lạnh sẽ cho thời gian bảo quản trứng lên đến 1 năm. Khi dùng, bạn cần phải để trứng lại dưới ngăn mát cho tan đá và sử dụng trứng ngay, vì để lại quá lâu trong ngăn mát thì trứng dễ bị hư.
Nếu không có tủ lạnh, thì:
- Phết một lớp dầu thực vật lên vỏ trứng, rồi đặt ở nhiệt độ 25 – 32 độ C thì có thể kéo dài thời gian bảo quản trứng lên đến 36 ngày.
- Hoặc, dùng thùng xốp, rải lớp trấu khô (mùn cưa hoặc tro) phía dưới, rồi đặt trứng lên. Nếu nhiều trứng, thì bạn cần phải rải thêm lớp trấu nữa, rồi mới đặt thêm lớp trứng mới, cứ thế cho đến đầy thùng xốp. Phủ lớp trấu lên bề mặt thùng, đậy nắp thùng lại, bọc kín và để ở nơi râm mát. Cách làm này kéo dài thời gian bảo quản trứng lên 4 – 6 tháng nhưng mỗi tháng bạn nên kiểm tra trứng một lần để xem coi có hỏng không?
- Hoặc, cùng dùng thùng gỗ với cách làm tương tự như trên, nhưng lại với muối, sẽ giúp bảo quản trứng lên đến 1 năm mà khi ăn trứng không hề bị mặn.
- Hoặc, đặt trứng chung với một số loại đậu hạt cũng kéo dài thời gian bảo quản trứng lâu.
- Hoặc, đặt trứng chung với bã trà khô (sạch) giúp trứng để lâu được 2 – 3 tháng.
Lưu ý:
- Tránh làm sạch trứng bằng cách chà rửa trứng dưới nước, vì dễ làm cho trứng dễ bị ung, thối.
- Nên xếp trứng theo chiều đứng, phần đầu to ở phía trên sẽ trứng được bảo quản lâu hơn.
- Tránh để trứng chung với thực phẩm có mùi như hành tây, gừng vì dễ khiến trứng nhanh hỏng.
4. Phân biệt trứng giả và trứng bị tẩy trắng
Khi mua trứng, bạn có thể gặp và mua nhầm trứng giả hoặc trứng bị tẩy trắng. Vậy để Điện máy XANH giúp bạn cách phân biệt như sau:
Phân biệt trứng giả
Để phân biệt được trứng giả và trứng thật, bạn cần phải đập trứng ra và ngửi mùi. Nếu mùi tanh tự nhiên thì là trứng thật, còn mùi lạ (giống như mùi chua, hóa chất, hôi,…) thì đó là trứng giả hoặc trứng đã quá cũ.
Phân biệt trứng bị tẩy trắng
Trường hợp trứng bị tẩy trắng là do mục đích thương mại – người bán muốn thu lợi trứng gà công nghiệp với giá cao hơn so với bình thường. Nghĩa là họ sẽ dùng axít acetic (có trong chanh, giấm) tẩy đi màu nâu sẫm của trứng gà công nghiệp sao cho giống với trứng gà ta.
Vì thế, vỏ bên ngoài trứng bị tẩy trắng thường có màu trắng hơi phớt hồng, đồng thời làm cho vỏ hơi bị xù xì giống như được phủ lớp bụi trắng nên vỏ sẽ không được bóng. Ngoài ra, kích thước của trứng hơi to, khoảng 55 – 60g trong khi trứng gà vườn khoảng 45g, nhỏ hơn.
