Dân tình mới đây không khỏi bàng hoàng khi vụ án chưa từng có trong lịch sử bị bóc mẽ. Vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, nhất là việc lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, đưa hối lộ và nhận hối lộ xảy ra tại Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á. Không những vậy vụ án còn có các đơn vị, địa phương tiếp tay để “xử” êm xuôi mọi chuyện. Chính vụ án lịch sử này đã khiến cho nhiều cán bộ, lãnh đạo bị khởi tố, bắt giam.
Bật đèn xanh ngay từ khi còn “trứng nước”
Chắc hẳn chúng ta đều không quên, sự bùng phát mạnh của dịch COVID-19 vào đầu năm 2020 đã khiến cho nhu cầu sử dụng trang thiết bị, đồ dùng sử dụng trong y tế trở nên cấp thiết, đặc biệt là kit test. Chính vì thế, Bộ KH&CN đã nhanh chóng phê duyệt đề tài nghiên cứu cấp quốc gia về chế tạo bộ sinh phẩm xét nghiệm COVID-19, với kỳ vọng về một sản phẩm “Made in Việt Nam” tốt – rẻ – nguồn cung dồi dào.
Và ngay sau đó, đơn vị chủ chốt là Học viện Quân y đã nhanh chóng được tin tưởng và giao nhiệm vụ chủ trì thực hiện, cùng kết hợp với một số thành viên thuộc Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á, đứng đào là tổng giám đốc Phan Quốc Việt.
Ban đầu, có thể thấy mục đích tốt đẹp và đáng quý là vậy của dự án, tuy nhiên, sau quá trình thực hiện đề tài trọng điểm này lại biến tướng vì ham lợi lộc của nhiều cá nhân có liên quan.
Là dự án quan trọng, nhất là với nhu cầu cực kỳ bức thiết nên Nhà nước đã chi ra gần 19 tỷ đồng để phục vụ cho mục đích nghiên cứu kit test. Tuy nhiên, ở thời điểm còn chưa được cấp phép thì kết quả dự án đã được giao cho Công ty Việt Á để từ đây, đơn vị này phân phối đến các cơ sở y tế để kiếm doanh thu lên đến hàng ngàn tỷ đồng.
Thậm chí, website của Bộ KH&CN từng đăng tải thông tin về việc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công nhận bộ kit test do Công ty Việt Á sản xuất (trên thực tế không được chấp thuận). Tuy nhiên, khi vụ việc “vỡ lẽ” Bộ Công an khởi tố vụ án thì thông tin này đã nhanh chóng bị gỡ bỏ vì “có sai sót”.
Qua quá trình điều tra, cơ quan chức năng đã xác định được một số lãnh đạo thuộc Bộ KH&CN đã vi phạm nghiêm trọng các quy định trong việc ký hợp đồng, nghiệm thu, chuyển giao, thanh quyết toán kinh phí thực hiện đề tài nghiên cứu bộ kit test – Là đề tài được phê duyệt, cũng như trong truyền thông, xác nhận và đề nghị khen thưởng đối với Học viện Quân y, Công ty Việt Á.
Đối với Bộ Y tế – Cơ quan này có trách nhiệm là đơn vị cấp phép cho lưu hành cho bộ kit test của Công ty Việt Á. Thậm chí, Bộ Y tế không ngại khẳng định rằng các sản phẩm cấp phép “đều đã được đánh giá đạt yêu cầu, đáp ứng tiêu chuẩn, chất lượng của Việt Nam và đảm bảo đúng theo các quy định hiện hành”.
Đáng chú ý hơn, trong công văn giới thiệu về sản phẩm kit test Việt Á với giá bán được công khai là 470.000 đồng/test – Đây là mức giá qua điều tra được xác định là “nâng khống”. Từ đó, để cho các Sở Y tế và các bệnh viện có thể chủ động liên hệ để được mua sắm, tăng cường công tác phòng, chống dịch cho địa phương mình.
Cơ quan điều tra đã tiến hành điều tra, phát hiện một số lãnh đạo Bộ Y tế có vi phạm nghiêm trọng trong việc đánh giá chuyên môn, trong việc kiểm tra, giám sát, cấp phép cũng như cấp số đăng ký lưu hành, thực hiện hiệp thương giá và mua sắm bộ kit test của Việt Á.
Đặc biệt, ông Nguyễn Thanh Long – Nguyên là cựu bộ trưởng Bộ Y tế đã vi phạm nghiêm trong việc lợi dụng chức vụ và quyền hạn để can thiệp, tác động để hỗ trợ “nhanh” cho Công ty Việt Á ở các khâu đã nêu trên.
Dùng tiền để lót tay “vươn vòi” khổng lồ
Theo điều tra của Bộ Công an, ngay sau khi nhận cấp phép đăng ký lưu hành thì ông Phan Quốc Việt đã “nhanh tay nhanh mắt” để thông đồng cùng các lãnh đạo Bộ Y té để hợp thức hóa hồ sơ chỉ định đấu thầu.
Thậm chí là “nâng khống” giá kit test lên 470.000 đồng/ kit xét nghiệm, tức là tăng hơn 45% so với giá thực tế. Và đây cũng là mức giá mà chính từ phía Bộ Y tế đã cung cấp cho các địa phương khi gửi công văn giới thiệu đến sản phẩm kist test này.
Theo thống kê, cho đến nay Công ty Việt Á đã cung ứng cho kit test xét nghiệm cho các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, thành phố trên khắp cả nước. Thậm chí, phi vụ này đã đem đến với doanh thu khủng cho đơn vị này khoảng gần 4.000 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, qua điều tra thì chiêu trò để Công ty Việt Á “vươn vòi” đến hầu hết các địa phương trên cả nước bằng cách chi “hoa hồng” với số tiền cực khủng. Hơn thế, dưới sự chỉ đạo của Phan Quốc Việt, đội ngũ nhân viên của công ty này đã không ngại chi mạnh tay gần 800 tỉ đồng nhằm lại quả cho lãnh đạo các cơ sở y tế để “lót đường”.
Từ kết quả điều tra ban đầu có thể thấy, hàng loạt các bị can là lãnh đạo chủ chốt tại các Trung tâm Kiểm soát bệnh tật và bệnh viện đã bị khởi tố, bắt giam vì nhận tiền hối lộ liên quan đến Việt Á.
Trong số đó, phải kể đến các bị can liên quan như ông Phạm Duy Tuyến, giám đốc CDC tỉnh Hải Dương đã nhận số tiền “hoa hồng” lên đến hơn 27 tỷ đồng. Thông qua việc “lót tay” này, Công ty Việt Á đã nhanh chóng bán được 5 hợp đồng với tổng giá trị 151 tỉ đồng đối với sản phẩm là kit xét nghiệm COVID-19.
Bên cạnh đó, ông Trần Gia Phú, phó giám đốc Trung tâm xét nghiệm thuộc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, cũng đã nhận hơn 2 tỉ đồng của Công ty Việt Á, sau khi thành công tham mưu cho lãnh đạo bệnh viện mua sản phẩm kit test từ Việt Á.
Hay ông Lâm Văn Tuấn, giám đốc CDC tỉnh Hà Giang đã có hành vi thông đồng, cấu kết với Phan Quốc Việt và những người liên quan trong việc tổ chức trong việc đấu thầu mua kit xét nghiệm do Công ty Việt Á sản xuất. Theo đó, tổng giá trị là hơn 148 tỉ đồng. Ông Tuấn đã nhận được phần trăm hợp đồng 44 tỷ từ Công ty Việt Á thông qua một công ty trung gian.
Hiện tại, Cơ quan Cảnh sát điều tra của Bộ Công an cho biết đang tiếp tục điều tra mở rộng vụ án; rà soát, kê biên, phong tỏa tài sản của các bị can để đảm bảo triệt để thu hồi cho Nhà nước đồng thời làm rõ vụ việc.
Hơn 60 bị can liên quan bị khởi tố vì Việt Á
Theo thông tin từ cơ quan chức năng, hiện tại đã có hơn 60 bị can bị Bộ Công an và công an các địa phương khởi tố trong vụ án liên quan đến kit test của Công ty Việt Á.
Đặc biệt, hai bị can liên quan nghiêm trọng nhất là ông Nguyễn Thanh Long (cựu bộ trưởng Bộ Y tế) và Chu Ngọc Anh (cựu chủ tịch UBND TP Hà Nội, cựu bộ trưởng Bộ KH&CN). Hai đối tượng này đã mắc các khuyết điểm nghiêm trọng về suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; có các vi phạm gây hậu quả rất nghiêm trọng, làm thất thoát, lãng phí lớn ngân sách nhà nước.
Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cũng đã phát hiện thêm nhiều bị can là lãnh đạo của hai bộ trên gồm: Phạm Công Tạc (cựu thứ trưởng Bộ KH&CN), Trịnh Thanh Hùng (cựu vụ phó Vụ Khoa học và công nghệ các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ KH&CN), Nguyễn Minh Tuấn (cựu vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế, Bộ Y tế), Nguyễn Nam Liên (cựu vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính, Bộ Y tế)…
Bên cạnh đó, các bị can khác là giám đốc CDC của nhiều địa phương, hay nhiều cán bộ các cơ sở y tế của hầu hết các tình, thành trên cả nước đều đã bị khởi tố và bắt giam.
Hiện tại, vụ việc vẫn đang được Bộ Công an điều tra mở rộng và con số hơn 60 bị can liên quan vụ của Công ty Việt Á vẫn sẽ chưa dừng lại.
Nguồn: Tổng hợp