“Dù là hành trình xa hay chỉ là một chuyến đi ngắn gần nhà, du lịch luôn mời gọi ta trưởng thành, về mặt cá nhân, sáng tạo và cả nghề nghiệp bằng cách giúp ta nhìn rõ hơn thế giới xung quanh và chính bản thân mình”.
Tại một ngôi làng nhỏ ở miền Bắc nước Anh, nơi con gái tôi đang sống hầu hết các ngôi nhà đều có tên riêng như “Bellsgate House,” “Grey Cottage,” hay “Linden House” thay vì địa chỉ theo số và tên đường như “123 Main St”. Vì thế, thư từ được gửi đến từng căn nhà, chứ không theo địa chỉ cố định. Còn nếu từng đến Ý, bạn sẽ nhận ra pizza ở đó hoàn toàn khác với pizza kiểu Mỹ và kem gelato cũng vậy.
Chính những phát hiện như vậy khiến bộ não chúng ta nhận ra rằng, luôn có nhiều hơn một cách, một cách riêng biệt và sáng tạo để làm một việc gì đó.
Khi du lịch, ta mở rộng tâm trí để đón nhận những điều mới mẻ, những góc nhìn mới, những trải nghiệm chưa từng có. Ta thoát khỏi khuôn mẫu quen thuộc và cho phép bản thân sống trọn vẹn với những tương tác, trải nghiệm mới lạ.
Kết quả là: Sự sáng tạo trong ta được khơi dậy.
Nghiên cứu nói gì về mối liên hệ giữa sáng tạo và du lịch?
Chúng ta đi du lịch để ngắm nhìn cảnh đẹp, kết bạn, lưu giữ kỷ niệm. Nhưng còn có một lý do khác.
Một nghiên cứu của Trường Kinh doanh Columbia cho thấy, trải nghiệm đa văn hóa khi du lịch có tác dụng kích thích khả năng sáng tạo. Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng những trải nghiệm đó có liên quan tích cực đến hiệu suất sáng tạo, như khả năng giải quyết vấn đề bằng trực giác, liên tưởng xa, và sinh ý tưởng mới, cũng như những quá trình nhận thức hỗ trợ sáng tạo.
Một nghiên cứu khác khám phá về “tư duy linh hoạt”, khả năng chuyển đổi giữa các ý tưởng khác nhau. Kết quả cho thấy trải nghiệm ở nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy đầu ra sáng tạo. Những chuyến đi này kích thích hoạt động các khớp thần kinh mới trong não, giúp hình thành những kết nối mới và tái cấu trúc tư duy. Một nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng, việc tạm “giãn cách” khỏi vấn đề đang giải quyết có thể giúp chúng ta tìm ra nhiều giải pháp sáng tạo hơn.
Chuyên gia tâm lý lâm sàng Charlotte Russell cũng nhấn mạnh rằng:“Du lịch là cơ hội quan trọng để khơi dậy tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề”. Theo bà, việc tiếp xúc với nền văn hóa mới sẽ giúp ta dễ dàng tìm thấy nguồn cảm hứng sáng tạo.
Bà gợi ý những cách sau để tăng hiệu quả sáng tạo trong mỗi chuyến đi:
– Thường xuyên đặt mình vào môi trường mới
– Chú ý đến những khác biệt về văn hóa và môi trường sống
– Ghi chép các khám phá trong một cuốn sổ tay
– Trò chuyện với người dân địa phương
– Chụp thật nhiều ảnh
Bằng những cách này, bà lý giải, ta được truyền cảm hứng để nhìn thế giới qua những lăng kính mới.
Du lịch khơi nguồn sáng tạo ra sao?
Khi được hỏi về tác động của du lịch đến sự sáng tạo, bà Russell trả lời: “Du lịch tiếp nhiên liệu cho sáng tạo bằng cách cho phép chúng ta đắm mình trong những môi trường xa lạ, nơi buộc chúng ta phải thử thách định kiến, nảy sinh ý tưởng mới và tiếp nhận những góc nhìn mới. Khi rời khỏi vùng an toàn và tiếp xúc với nền văn hóa, ngôn ngữ, cảnh quan mới, ta buộc phải tư duy khác đi, phát huy khả năng thích ứng và mở rộng năng lực đổi mới. Sự sáng tạo nảy nở khi có sự đa dạng và tò mò, mà du lịch thì có cả hai”.
Bà tiếp tục nhấn mạnh rằng, du lịch đưa ta trở về với sự hiện diện trọn vẹn. Những gì ta nghe, thấy, ngửi, nếm, cảm… được kích thích mạnh mẽ, buộc ta phải suy nghĩ sâu hơn và trở nên đồng cảm hơn thông qua các tương tác người với người.
“Dù là hành trình xa hay chỉ là một chuyến đi ngắn gần nhà, du lịch luôn mời gọi ta trưởng thành, về mặt cá nhân, sáng tạo và cả nghề nghiệp bằng cách giúp ta nhìn rõ hơn thế giới xung quanh và chính bản thân mình”, bà chia sẻ.
Sáng tạo sinh ra từ trải nghiệm
Khi được yêu cầu chia sẻ ví dụ cụ thể, bà Russell kể về câu chuyện của các nhà sáng lập Airbnb, họ đã dành thời gian ở cùng các chủ nhà trên khắp thế giới để thấu hiểu nhu cầu khách hàng, từ đó hoàn thiện nền tảng của mình.
Bà cũng nói thêm: “Ngay cả những thay đổi nhỏ trong môi trường sống cũng có thể kích thích sáng tạo, vì thế, bản chất của du lịch không nằm ở khoảng cách địa lý, mà ở cách nhìn mới”.
Chìa khóa của sáng tạo không nằm ở số lần đi, mà là cách ta sống với mỗi hành trình
“Du lịch nhiều chưa chắc làm bạn sáng tạo hơn. Điều thực sự tạo khác biệt là cách bạn tương tác với trải nghiệm đó, có dám bước ra khỏi vùng an toàn, có suy ngẫm và chiêm nghiệm từ những điều mới mẻ không? Chính những chuyến đi mang tính chủ động, có mục đích, là yếu tố châm ngòi cho những ý tưởng đột phá và lối tư duy mới”.
Và có lẽ, câu nói ấn tượng nhất từ bà Russell chính là: “Một trong những cách mạnh mẽ nhất để du lịch nuôi dưỡng sự sáng tạo là bằng cách phá vỡ thói quen cố hữu, buộc não bộ phải thích nghi. Việc phải điều hướng một thành phố lạ, học quy tắc văn hóa mới hay xử lý tình huống chưa từng gặp khiến tư duy trở nên linh hoạt hơn, yếu tố then chốt cho tư duy sáng tạo. Càng luyện tập cách nhìn thế giới dưới nhiều góc độ, ta càng trở nên nhạy bén và sáng tạo hơn, cả trong đời sống cá nhân lẫn công việc”.
Sự sáng tạo trong ta luôn có thể được thắp lên, có thể ngay ở góc phố chưa từng ghé qua, trong một vùng đất xa xôi, hay giữa nền văn hóa mới lạ. Điều quan trọng nhất: chỉ cần bạn mở cửa và bước ra ngoài.
Theo Psychology Today
Theo Mini
