Tăng lương giáo viên không chỉ giúp cải thiện đời sống mà còn góp phần tháo gỡ nhiều vấn đề tồn tại, tạo động lực để ngành giáo dục phát triển bền vững.
Thu hút nhân lực chất lượng cao
Theo dự thảo Nghị định quy định chính sách tiền lương và chế độ phụ cấp đối với nhà giáo được Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố lấy ý kiến, toàn bộ nhà giáo sẽ được áp dụng hệ số lương đặc thù. Giáo viên mầm non được hưởng hệ số 1,25 so với mức lương hiện hưởng; các chức danh nhà giáo khác được hưởng hệ số 1,15.
Theo Bộ, hệ số lương đặc thù mặc dù không giúp lương của nhà giáo được xếp cao nhất nhưng sẽ giúp lương của nhà giáo được xếp cao hơn so với viên chức có cùng thang lương áp dụng. Đội ngũ nhà giáo cả nước trông mong vào sự đồng thuận của các cấp có thẩm quyền đối với quy định hệ số lương đặc thù để từng bước giải quyết các bất cập của hệ thống thang bảng lương hiện nay, đồng thời thực hiện chủ trương “lương nhà giáo cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp”.
Trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, PGS.TS Đỗ Văn Dũng – nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM – cho rằng, thực tế mức lương của đội ngũ nhà giáo đang thấp hơn so với nhiều ngành nghề khác trong khu vực công.
Nguyên nhân sâu xa của tình trạng này là do hệ thống tiền lương hiện hành vẫn mang tính bình quân, cào bằng, chưa phản ánh đúng giá trị lao động và năng suất công việc. Giáo viên dù có trình độ chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm, nhưng mức tăng lương vẫn phụ thuộc chủ yếu vào thâm niên và bậc ngạch, không gắn trực tiếp với hiệu quả giảng dạy hay thành tích chuyên môn.
Vì vậy, việc tăng lương, chế độ đãi ngộ sẽ đảm bảo công bằng và thu hút nhân lực chất lượng cao, thu hút sinh viên giỏi theo học sư phạm, giáo viên sẽ yên tâm gắn bó và cống hiến lâu dài. Tiền lương hợp lý là động lực giúp giáo viên đầu tư hơn cho chuyên môn, sáng tạo trong giảng dạy và tích cực đổi mới phương pháp, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Chính sách đãi ngộ thỏa đáng
Trao đổi về ý nghĩa của Luật Nhà giáo, bà Nguyễn Thị Việt Nga – Ủy viên Ủy ban Văn hóa, Xã hội của Quốc hội – cho rằng, điểm mới có ý nghĩa đột phá nhất chính là quy định lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Đây là sự thay đổi mang tính lịch sử.
Trong nhiều năm, giáo viên vẫn được xã hội tôn trọng về mặt tinh thần, nhưng thực tế thu nhập lại chưa tương xứng với công sức và vị thế. Nhiều giáo viên phải làm thêm nghề khác để trang trải cuộc sống, thậm chí có hiện tượng “chảy máu chất xám” khi giáo viên giỏi bỏ nghề.
Việc xếp lương nhà giáo cao nhất có hai tầng ý nghĩa: Thứ nhất, về vật chất, nó giúp cải thiện thu nhập, đảm bảo cuộc sống ổn định, tạo động lực để giáo viên toàn tâm, toàn ý cho sự nghiệp giáo dục. Thứ hai, về tinh thần, đây là sự tôn vinh, khẳng định nghề giáo không thua kém bất cứ ngành nghề nào khác, mà trái lại, phải được ưu tiên vì đóng góp trực tiếp vào chất lượng nguồn nhân lực quốc gia.
Cùng với đó, Luật Nhà giáo còn bổ sung nhiều chế độ phụ cấp đặc thù: phụ cấp ưu đãi, phụ cấp theo vùng miền, hỗ trợ nhà ở công vụ, hỗ trợ tàu xe, phụ cấp khi dạy tăng cường, dạy liên trường hay ở điểm trường lẻ. Đặc biệt, đối với giáo viên ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, nơi có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn, các chính sách này sẽ là “điểm tựa” để họ yên tâm công tác, gắn bó lâu dài, góp phần thu hẹp khoảng cách giáo dục giữa các vùng miền.
“Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, những quốc gia có nền giáo dục phát triển như Phần Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc đều đặt chính sách đãi ngộ nhà giáo ở mức cao. Ở Phần Lan, thu nhập của giáo viên tiểu học tương đương thu nhập trung bình của kỹ sư. Ở Hàn Quốc, giáo viên bậc phổ thông có lương khởi điểm cao hơn nhiều ngành nghề khác trong khu vực công.
Chính sự đãi ngộ thỏa đáng đó đã thu hút nhân tài vào ngành giáo dục, bảo đảm chất lượng đào tạo thế hệ trẻ. Việt Nam, với Luật Nhà giáo, đã bắt đầu đi theo quỹ đạo đúng đắn đó” – bà Nga nhấn mạnh.
